Beste SNO-ers,
Op zaterdag 27 januari 2024 was onze voorzitter Maurice Paarhuis verantwoordelijk voor het duel tussen VV Staphorst en FC Rijnvogels in de Landelijke Derde Divisie. Bij deze wedstrijd werd hij bijgestaan door twee vrouwelijke assistent scheidsrechters. Ashley de Haan en Martina Boers.
Ashley de Haan werd gedurende deze wedstrijd gevolgd door Omroep Friesland. Onderstaand verslag werd opgesteld door de verslaggevers:
Voor het eerst in acht jaar is er weer een vrouwelijke Friese (assistent-)scheidsrechter die internationaal actief is. De 23-jarige Ashley de Haan uit Drachten volgt oud-scheidsrechter Sjoukje de Jong op.
Een paar weken geleden heeft voetbalbond KNVB op een galabijeenkomst in Zeist de zogenaamde FIFA-badges uitgedeeld. Als je er zo eentje krijgt, mag je internationale wedstrijden leiden.
Al jaren heeft onze provincie verschillende assistent-scheidsrechters die in de internationale top actief zijn, zoals Erwin Zeinstra, Hessel Steegstra en Jan de Vries. Ze vlaggen bijvoorbeeld Champions League-wedstrijden en waren actief op het WK voetbal.
Daar droomt Ashley de Haan ook van. Ze zet grote stappen, nadat ze in 2019 als 19-jarige begon als assistent-scheidsrechter. In vier jaar tijd is ze opgeklommen naar de eredivisie voor vrouwen. Bij de mannen zit ze nog net onder het betaald voetbal en vlagt ze wedstrijden bij de topamateurs in de derde en vierde divisie.
Op het KNVB-gala kreeg ze ook zo'n FIFA-badge, waarmee ze internationale wedstrijden mag doen. "Daar droom je altijd van. Nu het gelukt is, ben ik best een beetje trots", vertelt de Drachtster, die sinds kort met haar vriend in het Drentse Klazienaveen woont.
Het was een bijzonder moment voor De Haan, die haar ogen uitkeek op het gala. "Het was echt bizar. Je komt binnen en daar staan dan al die scheidsrechters die je normaal gesproken op tv ziet. Dan denk je: nu ben ik één van jullie en heb ik ook een FIFA-badge. Dat voelt bijzonder, want het is niet voor iedereen weggelegd."
Paardrijden of voetbal?
Als klein meisje staat De Haan voor de keuze; paardrijden of voetbal. Het wat dat eerste. Later wordt ze toch het voetbal ingetrokken als haar broertje bij ONB in Drachten gaat voetballen. Zijn team heeft op een gegeven moment een assistent-scheidsrechter nodig, maar de oudere kandidaten staan niet te springen.
"Toen zei mijn opa: als ik je dat nou leer, kun jij het wel doen", kijkt De Haan terug op dat moment. 'Opa' is Henk Otten, die vroeger zelf lang scheidsrechter is geweest. "Ze vroeg: 'Opa, doe ik het zo goed?' Ze pikte het allemaal goed op en nu zien we de vruchten daarvan. Ik ben een hele trotste opa!"
Toen Ashley haar opa en oma appte dat ze de FIFA-badge had gekregen, schreeuwde Otten het uit. "Wij wonen in een flat in Drachten en ik denk dat de hele flat het gehoord heeft. Dan ga ik uit mijn dak. Het is top natuurlijk!"
Er zijn in het betaald voetbal maar twee Friese scheidsrechters, terwijl er wel meer grensrechters zijn. De luwte lijkt de Friezen beter te liggen. Dat is voor De Haan niet anders, kwam ze achter tijdens een scheidsrechterscursus. "Dat vond ik niet zo leuk. Dan sta je in het middelpunt. Dit past beter bij mij."
Negentig minuten lang moet je geconcentreerd zijn als assistent en dat is wat De Haan zo mooi vindt. "Je moet op zoveel dingen tegelijk letten. Of de bal niet uit gaat, overtredingen, buitenspel. Je bent heel erg gefocust en je moet intussen op de lijn blijven rennen. Dat vind ik er zo mooi aan."
Amper vrouwen
Uit cijfers van voetbalbond KNVB blijkt dat maar zes procent van de (assistent-)scheidsrechters in het Nederlandse voetbal vrouw is. "Dat is veel te weinig", zeggen ze bij de bond. Daarom is de KNVB bezig om meer vrouwelijke scheidsrechters, bestuurders en trainers te vinden.
Bij de mannen zijn er in het betaald voetbal twee vrouwen actief op het hoogste niveau: assistent-scheidsrechter Franca Overtoom en vierde official Shona Shukrula.
De Haan merkt om zich heen dat er steeds meer vrouwen in het voetbal actief zijn als scheidsrechter of assistent. "Dat is ook alleen maar goed." Dat vrouwelijke (assistent-)scheidsrechters het profvoetbal halen, helpt daar zeker aan mee. "Dan zie je dat het kan en denk je wellicht: misschien kan ik dat ooit ook."
Toch krijgt de Drachtster op de voetbalvelden nog wel eens verbaasde reacties van toeschouwers wanneer ze het veld opstapt. "Ik snap wel dat het gezien wordt als een mannenwereld, maar ik laat zien dat ik het ook kan. En ik doe het niet minder dan de mannen. Dat is heel leuk."
Het grootste deel van de reacties is positief, maar er zit ook wel eens wat negatiefs tussen. "Je hebt altijd vervelende opmerkingen erbij. Mensen gebruiken dan het feit dat ik een vrouw ben, maar je kweekt wel een dikke huid. Ik kan er wel tegen."
Ik weet dankzij mijn ervaring wat ik moet doen en hoe het zit. Als iemand anders daar anders naar kijkt, moet diegene dat lekker vinden.
Assistent-scheidsrechter Ashley de Haan
In haar beginjaren vond De Haan het lastig om met negatieve reacties om te gaan. Maar de onzekerheid heeft plaats gemaakt voor een zelfverzekerde vrouw, die haar mannetje staat tussen alle testosteronbommen op de voetbalvelden. "Ik weet dankzij mijn ervaring wat ik moet doen en hoe het zit. Als iemand anders daar anders naar kijkt, moet diegene dat lekker vinden."
Waar voetballers dromen van het hoogst haalbare, doet De Haan dat ook. Ze wil Overtoom en Shukrula evenaren en ook bij de mannen op het hoogste niveau aktief zijn. "De eredivisie zou heel mooi zijn. Bij de vrouwen wil ik wel eens op een EK of WK staan. Dat zijn doelen waarvan ik denk: dat zou wel vet zijn!"
Via de volgende link is het bijbehorende filmpje te bekijken:
