Rol van de Vierde Official
Gedurende het seizoen 2013 – 2014 zal er in de Topklasse gebruik gemaakt worden van een vierde official. Deze vierde official is een scheidsrechter uit de landelijke groep (groep 0), groep 1 of uit groep 2.
Voor veel scheidsrechters is dit een totaal nieuw fenomeen. Diverse vragen komen naar voren, zoals ‘wat zijn mijn taken?’ en ‘hoe dien ik mij te gedragen als vierde man?’. Dit is de reden dat wij, als bestuur van SNO, er voor hebben gekozen om het een en ander even kort toe te lichten.
Normaliter zal de arbiter van dienst contact met je opnemen (in de week voorafgaande aan de wedstrijd). Indien een arbiter dit (om wat voor reden dan ook) niet doet, zorg dan dat je 1.5 uur voor aanvang van de wedstrijd aanwezig bent op het sportpark. De thuisspelende vereniging heeft alle kleding voor de vierde official. Dit betreft zowel de wedstrijdkleding: shirts, broek en sokken, maar ook een trainingspak. Wees gerust, de kleding is aanwezig in verschillende maten. Indien je normaliter een onder shirt (onder je wedstrijdtenue) draagt, dan moet je deze wel even zelf meenemen.
Zoals jullie weten, staat een vierde official in een trainingspak. Jij moet echter al wel je wedstrijdkleding aan (sokken, korte broek en wedstrijdshirt). Indien namelijk een van de assistenten uitvalt, moet jij namelijk direct kunnen invallen. Op het moment dat de arbiter van dienst uitvalt, dan ga je als arbitraal kwartet eerst naar binnen.
Als vierde official ben je verantwoordelijk voor alle administratieve handelingen gedurende de wedstrijd. Concreet gezien betekend dit dat je voorafgaande aan de wedstrijd het digitale wedstrijdformulier moet controleren. Bovendien moet je (zoals je dat ook als arbiter doet) de spelerspassen voorafgaande aan de wedstrijd controleren (achter de pc/laptop).
In de topklasse bepaald de KNVB het kledingadvies voor beide teams (inclusief doelverdedigers). Dit advies wordt ter goedkeuring naar de arbiter van dienst gestuurd, die hier ook zijn of haar goedkeuring voor moet geven. Uitzonderingen daargelaten, maar normaliter moeten teams deze kledingadviezen op de wedstrijddag uitvoeren.
Zoals jullie allemaal weten, moet ook in de Topklasse er een visuele spelerspascontrole worden uitgevoerd. Over de werkwijze van de controle op het veld is op dit moment geen regelgeving bekend binnen de KNVB. Ik heb contact gehad met de Voorzitter van de Amateurtak van de KNVB, dhr. Richard Jacobs en deze heeft mij aangegeven dat het arbitrale trio hier zelf een invulling aan mag geven. Iedereen (zowel arbiter, assistenten als wel de vierde official) mag de spelerspassen (voorafgaande aan de wedstrijd) controleren. De vierde official staat waarschijnlijk niet in de line-up op de middenlijn dus ik zou me voor kunnen stellen dat de assistenten beide 1 team controleren.
Als gedurende de wedstrijden er wissels plaatsvinden, dan verloopt dit logischerwijze wel via de vierde official. Je zult van de arbiter van dienst ‘wisselformulieren’ ontvangen. Je hebt wisselformulieren voor de thuisvereniging en wisselformulieren voor de uitvereniging. De arbiter zal je deze formulieren voor aanvang van de wedstrijd overhandigen. Op het moment dat de arbiter en de assistenten bezig zijn met de warming-up, dan kan jij deze wisselformulieren overhandigen aan de teammanager.
Dit is een mooi moment om even een gesprekje met deze persoon te voeren. Geef hem of haar in dit gesprek je wensen aan. Denk hierbij aan afspraken, zoals deze in de daarvoor bestemde protocollen zijn weergegeven. De teams zijn verplicht om het wisselformulier bij de vierde official in te leveren, alvorens de wissel zal worden uitgevoerd.
Op het moment dat een team wil wisselen, dan zal de team manager je het wisselformulier overhandigen. Op het moment dat de desbetreffende speler klaar is, dan zal hij zich bij jou melden, zodat jij deze speler kan controleren (goed schoeisel, geen oorbellen, kettingen en ringen en dergelijke). Pas op dat moment zoek je contact met ASR 1. Deze zal dan door middel van een vlagsignaal de arbiter op de hoogte brengen van een wissel. Op het moment dat er één wissel plaats zal vinden, dan moet je dit als vierde official zelf uitvoeren. Op het moment dat er een dubbele wissel plaats gaat vinden, dan moet je de ASR 1 hierover informeren. Deze zal je dan ondersteunen bij de wissel.
Naast de wissels, geef je als vierde official ook de blessuretijd aan. Aangezien je niet de beschikking hebt over een headset, moet je voorafgaande aan de wedstrijd even met de arbiter van dienst overleggen op welke wijze hij dit aan je zal doorgeven. Je geeft de blessuretijd aan tussen de 44.40 en 44.50. In de tweede helft (logischerwijze) tussen 89.40 en 89.50.
Voor de rest ben je verantwoordelijke voor de banken. Wees je als vierde official ervan bewust dat trainers in de spanning van de wedstrijd wel is boos kunnen worden en daarin ook wat ruimte verdienen. Probeer hier tactvol en tactisch mee om te gaan en weet ook wanneer je bijvoorbeeld een dergelijk persoon negeert. Het is wel verstandig om (net zoals met de team manager) voorafgaande aan de wedstrijd even een kort praatje met deze persoon te maken. Deze gang van zaken draagt bij aan een betere verstandshouding.
Tot slot kan gesteld worden dat jij als vierde official ‘een extra paar ogen’ bent voor de arbiter van dienst. Op het moment dat jij niet bezig bent met administratieve handelingen, kijk dan ook mee met het spel. Wees een ‘extra waarde’ voor de arbiter. Op het moment dat jij als vierde official van toegevoegde waarde kunt zijn, dan is dit natuurlijk geweldig. Maak voorafgaande aan de wedstrijd met de arbiter afspraken over de wijze waarop je (in het geval je gedurende de wedstrijd bepaalde overtredingen e.d. waarneemt) dit kan communiceren richting de wedstrijdleiding.
Na afloop van de wedstrijd moet je in de kleedkamer even de administratie met de arbiter bespreken (kaarten, doelpuntenmaker en dergelijke). Deze moet jij namelijk invoeren in het digitale wedstrijdformulier. Als alles erin staat, dan moet de arbiter van dienst akkoord geven.
Op welke wijze het wisselbord te hanteren
Het is zeer belangrijk dat je voorafgaande aan de wedstrijd even uitgebreid de tijd neemt, om even te kijken naar het wisselbord. Meestal zal het wisselbord in de kleedkamer liggen. Op het moment dat je de kleedkamer in gaat(meestal in de Topklasse een uur voor aanvang van de wedstrijd), doe het bord dan direct even aan (de rode knop). Dan druk je direct even op de ‘Battery’ knop. Aan de linker kant van het bord zal een getal komen te staan (tussen de 0 en 99). Dit getal geeft aan in hoeverre de batterij is opgeladen. Op het moment dat dit getal onder de 80 ligt, stop dan het wisselbord nog even aan de lading. Vooral bij regenachtig weer (de periode die we nu weer ingaan) gaat de batterij sneller leeg.
Daarnaast moet je even kijken of alle lampjes het doen. Aan de linker en aan de rechter kant van het bord staat een ‘klein schermpje’. Direct daaronder heb je 2 knoppen naast elkaar (een plus knop en een min knop). Op het moment dat je deze indrukt, dan zal op het kleine schermpje dit cijfer worden getoond. Je kunt deze ‘plus knop’ of ‘min knop’ gewoon vasthouden, net zolang je het gewenste nummer hebt. Het is verstandig (om in de test fase voorafgaande aan de wedstrijd aan beide kanten nummer 88 in te vullen.
Op deze wijze kun je checken of alle lampjes het doen. Direct onder de ‘plus’ en ‘minus’ knop zit één knop. Op het moment dat je deze indrukt, dan komt het desbetreffende nummer op het wisselbord te staan.
In de wedstrijd werkt dit precies hetzelfde. Op het moment dat een team wil wisselen, komen ze het wisselformulier brengen. De speler die het speelveld zal verlaten, moet je links invoeren. De speler die het speelveld zal betreden, moet je rechts invoeren. Op het moment dat de speler klaar is (dus ook gecontroleerd), dan geef je de eerste assistent een teken dat je wilt wisselen. Je doet het bord omhoog en drukt de linker knop in (onder de ‘plus’ en ‘min’ knop). Deze knop moet je vasthouden. Op het moment dat je deze namelijk loslaat, dan staat er niks op je wisselbord. Pas op het moment dat deze speler aan de zijlijn is, dan laat je de linker knop los, en druk je op de rechter knop in (onder de ‘plus’ en ‘min’ knop), aangezien dit de speler is die het speelveld zal betreden.
Mocht je nu twee wissels gelijktijdig hebben, dan is het een optie om een post-it op het wisselbord te plakken en daar de tweede wissel even op te schrijven. Op deze wijze vergeet je niet welke nummers betrokken zijn met de tweede wissel. Een andere optie is om het wisselformulier van de tweede wissel aan de assistent-scheidsrechter te geven.
Er is een zeer belangrijke tip die ik jullie wil meegeven met betrekking tot het wisselen. Op het moment dat je het wisselformulier hebt, dan vul je de wissel in op het wisselbord. Door diverse omstandigheden (hoekschop tegen, de bal gaat maar niet uit) kan het langer duren voordat de wissel tot uitvoering kan komen. Druk dan af en toe op de knop (onder de ‘plus’ en ‘min’ knop), zodat de wissel ‘op het bord blijft staan’. Op het moment dat je dit namelijk niet doet, dan zal de wissel na plusminus 1 minuut van het bord verdwijnen.
Op het moment dat je de extra tijd wilt aangeven, dan gebruik je de linker kant van het bord (waar je ook de uitgaande speler mee aangeeft). Je plust net zover als dat er extra tijd bij moet komen en geeft dan de extra minuten aan.
Ik heb nu alle aspecten van het vierde official gebeuren besproken. Mocht je desondanks nog vragen, opmerkingen en/of suggesties hebben, schroom dan niet om even contact met mij op te nemen.
Veel plezier,
Maurice Paarhuis
